Lịch sử họ Trương

Họ Trương là một dòng họ của người Việt Nam, Triều Tiên và Trung Quốc. Ba họ có số người đông nhất thế giới là Trương, Lý và Vương với tỉ lệ dân số mang các họ này ở Trung Quốc là 7,9%, 7,4% và 7,1%, mỗi họ có số dân tới 100 triệu người.[3] Trong sách kỷ lục Guinness xuất bản năm 1990, Họ Trương giành kỷ lục họ nhiều người nhất thế giới. Tuy nhiên ở Việt Nam số người mang họ Trương chưa tới 1 triệu người. Hội đồng họ Trương Việt Nam được thành lập từ năm 2006, có trụ sở làm việc tại thủ đô Hà Nội và nhà thờ họ Trương Việt Nam được xây dựng tại thị trấn Thiên Tôn, Ninh Bình.

Ngày 23 tháng 6 năm 2006, Cộng đồng những người Họ Trương Việt Nam đã thành lập Hội đồng Trương tộc lâm thời nhằm mục đích kết nối đồng tộc Trương trên toàn quốc để tìm kiếm thông tin dòng họ, chắp nối phả hệ và tìm về nguồn cội. Ngày 21 tháng 4 năm 2013, Đại hội Đại biểu họ Trương Việt Nam lần thứ nhất đã được tổ chức trọng thể tại Hội trường lớn của Bảo tàng Hà Nội thuộc quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Ông Trương Văn Đoan – Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư được bầu làm Chủ tịch Hội đồng họ Trương Việt Nam.[4] Ngày 13 tháng 11 năm 2016, Đại hội đại biểu Họ Trương Việt Nam lần thứ hai, nhiệm kỳ 2016 – 2019 được tổ chức long trọng tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Ninh Bình. Tham dự đại hội có ông Trương Tấn Sang, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, nguyên Chủ tịch nước Việt Nam; bà Nguyễn Thị Thanh – UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Tỉnh Ninh Bình và đại diện các dòng họ: Vũ (Võ), Dương, Trần, Lê, Đỗ, Đinh, Nguyễn; Hội đồng Họ Trương các tỉnh, thành phố.[5] Đại hội đã lựa chọn công tác nhân sự và bầu ra Ban Chấp hành mới gồm 1 chủ tịch và 12 Phó chủ tịch. Ông Trương Văn Đoan tiếp tục được bầu làm chủ tịch Hội đồng Họ Trương Việt Nam.

Lịch sử làng Đa Giá

Vùng đất Ninh Bình nơi gắn liền với quê hương và sự nghiệp của nhiều nhân vật họ Trương tiêu biểu như Võ sư Trương Ma Ni - Tăng lục đạo sỹ thời Đinh; Thái sư Trương Bá Ngọc thời Lý và Danh nhân văn hóa Trương Hán Siêu thời Trần. Riêng làng Đa Giá - nơi xây dựng nhà thờ họ Trương là một ngôi làng cổ có lịch sử lâu đời và có người họ Trương sinh sống. Làng nằm ở ngã ba Cầu Huyện cạnh quốc lộ 1A, án ngữ trên đường Tiến Yết (trên quốc lộ 38B, đoạn phố Thiên Sơn ngày nay) - con đường chính vào kinh đô Hoa Lư của Đại Cồ Việt xưa. Từ quốc lộ 1A thấy cổng tam quan làng cạnh một ngọn núi có hình thanh gươm cắm xuống đất: núi Đá Gươm. Phía bắc làng là cổng Đông vào kinh thành Hoa Lư được làm bằng đá xanh nguyên khối ở ngã ba Cầu Huyện thuộc thị trấn Thiên Tôn.

Theo truyền thuyết của làng Đa Giá thì... thuở xưa, khi đất nước bị ngoại xâm, có một vị thiên tướng được Ngọc Hoàng cử xuống giúp vua dẹp giặc, cứu dân. Dẹp giặc xong thắng trân trở về qua làng vị tướng và binh sỹ được triều đình và dân làng chào đón, tôn vinh. Sau khi vui vẻ yến tiệc cùng dân làng ngài cởi bỏ mũ, giáp, buộc voi và cắm thanh gươm xuống đầu làng, nằm xuống ngủ rồi hóa về Trời... Kỳ lạ thay, sáng hôm sau các vật dụng mũ, giáp, gươm và voi chiến của ngài và đống (đụn) lương thảo để lại đều hóa thành các ngọn núi đá bao bọc quanh làng. Do đó dân làng đã gọi tên núi theo hình dáng là: núi Mũ, núi Sẻ (áo giáp), núi Gươm, núi Voi, núi Đụn (đống lương thảo),... và lập miếu thờ để tưởng nhớ vị tướng anh dũng... Ngoài ý nghĩa tâm linh, giáo dục, về mặt phong thủy người dân của làng đều tin tưởng rằng vị trí các ngọn núi đó không chỉ tạo nên một thế đất an lành, tươi tốt mà còn có vai trò như các vị thần bao bọc che chở cho làng. Ngày nay làng Đa Giá có nhiều công trình văn hóa bề thế như chùa Hà, chùa động Thiên Tôn, đình Hàng Tổng, đền Trương, đền núi Đụn, miếu Nam, miếu Bắc, đình, phủ cùng hàng loạt các di tích lịch sử khác, vv...